Amy nhớ có lần đọc được một bài viết bày tỏ nỗi niềm bức xúc cho rau càng cua. Cùng là phận rau dại, nhưng nếu rau đắng được ông nhạc sĩ nổi tiếng đưa vào bài hát rất hay thì rau càng cua lại co ro tủi thân ở sau vườn. Để rồi khi mùa mưa đến, những giọt nước tinh khiết như tiếp thêm sinh lực cho rau càng cua đầm chồi nảy lộc, cành mọng nước còn lá dày xanh tươi mơn mởn. Amy cũng nghĩ nếu như mình là nhạc sĩ nổi tiếng, nhất định mình sẽ viết 1 bài về rau càng cua, tại vì … mình thích ăn rau này lắm.
Chắc không chỉ riêng mình Amy mà hầu như người con nào của Nam Bộ cũng biết các món ăn từ loại rau dại có sức sống mãnh liệt này. Rau càng cua có thân mọng nước, giòn và có mùi hơi ngai ngái của thực vật. Nhiều bạn không chịu được mùi này sẽ cho rằng rau càng cua có mùi tanh. Nói thiệt là mình cũng không biết vì sao nó có tên là rau càng cua? Trong khi cả lá lẫn thân đều có vẻ không liên quan gì đến loài động vật 8 cẳng 2 càng kia cả! Lá rau càng cua có màu xanh, hình trái tim và tương đối dày. Còn thân thì trong veo, cực kỳ giòn. Rau càng cua ngon nhất là đầu và giữa mùa mưa khi lá tươi, xanh non mơn mởn. Còn khi rau già là sẽ xanh đậm và bắt đầu có bông. Lúc này rau sẽ hơi dai, cứng và thoang thoảng vị đắng, nếu chế biến không khéo sẽ hơi khó ăn.
Sau mỗi cơn mưa rào, rau càng cua sau vườn mọc lên nhiều vô kể. Mang một chiếc rổ con ra vườn, chừng 15 phút sau là có 1 rổ rau càng cua tươi non, ướt rượt nước mưa. Bỏ phần thân già đi, ngắt khúc thành các đoạn nhỏ sau đó rửa sạch và để ráo nước. Vậy là rau càng cua đã sẵn sàng cho bữa ăn của gia đình.
Món phổ biến nhất, dễ ăn nhất từ rau càng cua là pha một chén nước cốt chanh (hoặc dấm ) đường và một chút nước mắm. Khuấy đều hỗn hợp và rưới lên tô rau càng cua, trộn đều, để ngấm vài phút là có món gỏi dân dã đảm bảo ngon miệng lại an toàn. Sang hơn một chút thì cho thêm một ít lát thịt bò đã được xào thơm cùng hành tím và ít gia vị vào trộn cùng. Món này ở nhà hàng các thành phố lớn cũng cả trăm nghìn một dĩa đấy, vì là đặc sản mà. Rau càng cua khi trộn gỏi sẽ hơi “tóp” xuống một chút nhưng vẫn giữ độ tươi giòn, kết hợp cùng nước sốt trộn chua ngọt càng kích thích vị giác. Lúc này mà chấm một đũa rau càng cua vào chén nước mắm tỏi ớt chua ngọt thì còn ngon hơn nữa. Cả nhà quây quần vừa ăn vừa nói chuyện, chẳng mấy chốc dĩa càng cua hết veo thì nồi cơm cũng đã thấy đáy.
Hay đơn giản hơn, sắp càng cua đã rửa sạch ra dĩa con và chấm với cá kho. Cá kho để chấm rau thường là kho có nước (kho lạt ) hoặc mắm kho. Nhúng một ít rau càng cua vào nước cá kho, cọng rau nhanh chóng quyện vào nước cá đậm đà. Và một muỗng cơm trắng sau đó nhẩn nha nhai để thấy được cái hào sảng trù phú của miền Tây như thấm dần trong miếng cá, hạt cơm và cả vị ngọt lành của cọng rau càng cua.
Amy thích ăn rau càng cua trộn, thích ăn rau càng cua chấm cá kho, thích ăn rau càng cua chấm mắm kho nhưng lại nhớ nhất rau càng cua chấm chao. Nghe có vẻ rất bình thường, bình thường quá vốn cũng không có gì để kể. Trong suốt cuộc đời, trừ những người quá sung sướng thì ai mà không trải qua vài năm khó khăn. Khi nhà Amy gặp chuyện không may, rau càng cua chấm chao là món ăn duy nhất trong mâm cơm những ngày khó khăn đó. Mâm cơm chỉ có 3 thứ là rau càng cua hái từ vườn về, chén chao mẹ pha với chanh đường tỏi ớt, nồi cơm nấu bằng bếp dầu hỏa. Lúc đó mình cũng đã 14 tuổi, cũng cảm thấy lo lắng trước hoàn cảnh khó khăn của gia đình, nhưng ăn cơm với rau càng cua chấm chao thì rất là ngon. Tới tận bây giờ, khi nhớ lại mình chỉ thấy ngon chứ không thấy khổ. Rau càng cua thì giòn, chao béo và đậm đà, cay cay của tỏi ớt cùng chén cơm dẻo ngon. Món rau càng cua chấm chao ấy đã âm thầm giúp nhà mình no lòng trong những ngày gian khó không cá không thịt. Rồi ngày tháng khó khăn ấy cũng đã qua nhưng mình vẫn thích rau càng cua. Món gì có rau càng cua cũng thấy ngon.
Ở Sài Gòn, hễ mưa xuống thì rau càng cua mọc lên xanh mướt ở các chậu cây cảnh to của nhà hàng xóm. Không biết chủ nhà có ăn rau không hay nhổ bỏ? Hay để khi hết mùa mưa, qua mùa nắng thì rau sẽ tự động héo rồi chết đi như chưa từng xuất hiện? Nghĩ vậy, mình lại mua một bó rau càng cua ngoài chợ về, dù chưa quyết định làm món gì nhưng mình biết chắc chắn cơm chiều hôm nay sẽ rất ngon. Rau càng cua rẻ lắm nên bạn nào muốn thử thì cũng mua ngay 1 bó đi nha!
